Txostenaren aurkezpena
1. Metodologia
1.1. Norberaren autonomiari eta mendetasunari buruz Estatu, autonomia eta foru esparruetan indarrean dagoen lege gorputzaren eta zenbait agiri espezializaturen azterketa
3.10.1. Mendetasuneko egoeran dagoen pertsonak eskatutako zerbitzuak
Araba eta Bizkaiari dagokienez, honako datuak mendetasuneko egoeran dagoen pertsonak, BAP egitearen karietara, eskatzen dituen zerbitzuei buruzkoak dira.
Gipuzkoari dagokionez, prozedura bizkortzeko, zerbitzuen eskaera hasieran erregistratzen da, pertsonak oinarrizko gizarte zerbitzuetara jotzen duenean.
Era batera edo bestera izan, datu horiek herritarren premiei eta haien lehentasunei, zein zerbitzu horien eskariak daukan banaketari buruzko informazioa ematen digute.
Hala ere, argitu behar da telelaguntza zerbitzua, mendetasuneko egoeran dauden pertsonen kasuan, ez dela ia inoiz isolaturik eskaintzen.
Bizkaiko Foru Aldundiak ez du 2007ari buruz daturik eman.
ESKATUTAKO ZERBITZUAK | |||||||||||||
Telelaguntza | Etxeko laguntza zerbitzua (ELZ) | Eguneko zentroa | Gaueko zentroa | Egoitza-zentroa | GUZTIRA | ||||||||
Kop. | % | Kop. | % | Kop. | % | Kop. | % | Kop. | % | Kop. | % | ||
ARABA | 2007 | 258 | 9,72 | 959 | 36,15 | 392 | 14,78 | 0 | 0 | 1.044 | 39,35 | 2.653 | 100 |
2008 | 260 | 22,75 | 562 | 49,17 | 47 | 4,11 | 0 | 0 | 274 | 23,97 | 1.143 | 100 | |
2009 | 313 | 17,61 | 1.040 | 58,53 | 112 | 6,3 | 0 | 0 | 312 | 17,56 | 1.777 | 100 | |
BIZKAIA | 2007 | -- | -- | -- | -- | -- | -- | -- | -- | -- | -- | -- | -- |
2008 | 678 | 6,48 | 3.824 | 36,57 | 1.666 | 15,93 | 39 | 0,37 | 4.250 | 40,64 | 10.457 | 100 | |
2009 | 1.180 | 12,9 | 4.687 | 51,24 | 1.263 | 13,81 | 63 | 0,69 | 1.954 | 21,36 | 9.147 | 100 | |
GIPUZKOA | 2007 | 243 | 8,37 | 923 | 31,81 | 663 | 22,85 | 0 | 0 | 1.073 | 36,97 | 2.902 | 100 |
2008 | 694 | 16,01 | 1.062 | 24,5 | 895 | 20,65 | 0 | 0 | 1.684 | 38,85 | 4.335 | 100 | |
2009 | 737 | 18,02 | 852 | 20,84 | 824 | 20,15 | 0 | 0 | 1.676 | 40,99 | 4.089 | 100 |
Orokorrean, ikusten da etxeko laguntza zerbitzua (ELZ) eta egoitza-arreta nahiago direla. Gaueko zentroak Bizkaian baino ez dauka eskaerarik, kasu gutxitan.
Ohartu garenez, Araban eta Bizkaian lehenengo fasean egoitza-arreta zerbitzu batera zuzendutako eskaerak gerora gertatutakoak baino askoz gehiago izan ziren. Beharbada horretan zerikusia izan zuen erantzundako lehenengo kasuak larrienak izateak, AMALen mailakako aplikazioaren arabera. Gipuzkoan ekitaldiz ekitaldi joan dira hazten.
Gipuzkoan izan ezik, beste lurraldeetan eguneko zentroak gutxiago eskatu dira 2008an eta 2009an aztertutako lehenengo urtearen aldean.
Telelaguntza zerbitzuak, EAE osoan, eskaera gehiago izan ditu urtetik urtera.
Honako grafikoetan, eskatutako zerbitzuen banaketa islatuko dugu, lurralde historikoen eta urteen arabera.
a) 2007. urtea
Arestian adierazi legez, Gipuzkoa eta Arabako lurraldeei buruzko datuak baino ez dauzkagu.
2007an, eskatutako zerbitzuek honako banaketa daukate:
Telelaguntza | ELZ | Eguneko zentroa | Gaueko zentroa | Egoitza zentroa | ||
Araba | 2007 | 9,72 | 36,15 | 14,78 | 0 | 39,35 |
Gipuzkoa | 2007 | 8,37 | 31,81 | 22,85 | 0 | 36,97 |
Ikusten denez, kasu bietan egoitza-arretaren eskaerak nagusitzen dira.
Lurralde horietan banaketa antzekoa da baina, Araban ELZren eta eguneko zentroen eskaeren arteko aldea Gipuzkoan baino handiagoa da; lurralde esparru bietan zerbitzu bien eskaeren batuketa gertatutako eskaera guztien %50 baino handiagoa da.
b) 2008. urtea
Jarraian, 2008an eskatutako zerbitzu guztien banaketa islatuko dugu grafikoki.
Telelaguntza | ELZ | Eguneko zentroa | Gaueko zentroa | Egoitza zentroa | ||
Araba | 2008 | 22,75 | 49,17 | 4,11 | 0 | 23,97 |
Bizkaia | 2008 | 6,48 | 36,57 | 15,93 | 0,37 | 40,64 |
Gipuzkoa | 2008 | 16,01 | 24,5 | 20,65 | 0 | 38,85 |
Bizkaiak eta Gipuzkoak arestiko atalean adierazitako antzeko ildoei jarraitzen dieten bitartean, Araban ELZren eskaeren proportzioa nabarmen hazi da, egoitza-arretaren eskaerak asko jaitsi direlako.
c) 2009. urtea
2009an, eskatutako zerbitzuek honako banaketa izan zuten, lurralde historikoen arabera.
Telelaguntza | ELZ | Eguneko zentroa | Gaueko zentroa | Egoitza zentroa | ||
Araba | 2009 | 17,61 | 58,53 | 6,3 | 0 | 17,56 |
Bizkaia | 2009 | 12,9 | 51,24 | 13,81 | 0,69 | 21,36 |
Gipuzkoa | 2009 | 18,02 | 20,84 | 20,15 | 0 | 40,99 |
Araban, aurreko urteko joerari jarraituz, berriz hazi dira ELZen eskaerak. Bizkaian aurreko ekitaldian Araban ikusitakoaren antzeko bilakaera gertatu da. Gipuzkoak aurreko urteen antzeko banaketari eutsi dio.
Hiru ekitaldietarako, Gipuzkoako Foru Aldundiak eguneko zentroen eta egoitza-zentroen eskaeren banaketa haien tipologiaren arabera ere eman digu, eta hori oso interesgarria da. Horrela, eguneko zentroei dagokienez, ikusten dugu eskaeren %89 inguru adinekoentzako zentroei dagozkiela, %5 minusbaliotasuna duten pertsonentzako zentroei eta %6 osasun mentaleko arazoak dituzten pertsonei arreta emateko zentroei. Egoitza-arretako zentroen eskaerei dagokienez, %81 inguru adinekoei dagozkie, % 3 eta 4 artean minusbaliotasuna duten pertsonei; %2 baino zerbait gehiago buruko osasuneko arazoak dituzten pertsonei, eta %13 inguru zentro soziosanitarioei.